Informatie over vitamine B12 en B12 tekort/Ziekte van Addison-Biermer

[Roxy]

Nitrofurantoine een antibiotica en de interactie met B12

Wees voorzichtig bij bestaande neurologische aandoeningen. De kans op neuropathie is verhoogd bij ouderen en aandoeningen als een gestoorde nierfunctie, diabetes mellitus, anemie, alcoholisme, verstoringen in de elektrolytenbalans, vitamine B-deficiëntie (vooral folaatdeficiëntie) en aandoeningen die de voorraad vitamine B uitputten.

Nitrofurantoine; bijsluiter lees meer Bron https://www.apotheek.nl/medicijnen/nitr ... furantoine

Farmacotherapeutisch Kompas; informatie lees meer; Bron https://www.farmacotherapeutischkompas. ... enstelling

[Roxy]

Telegraaf
11 augustus 2018
Moeder (24) verlamd na excessief lachgasgebruik. Haar boodschap nu: stop met het inhaleren van lachgas. „Het is het niet waard.” En zeker niet om te lachen.

Bristol - Een 24-jarige Britse die jarenlang elk weekend losging op zo’n 15 ballonnetjes lachgas, heeft haar verslaving duur moeten bekopen. De moeder van een peuter lijdt nu aan de ziekte van Lichtheim, waardoor ze bijna volledig verlamd raakte.

Ernstig vitamine B12 tekort dat leidt tot aantasting van de 'mantel' rond de zenuwbanen

Lachgas zorgt op de lange duur voor een vitamine B12-tekort en daardoor kan de ’mantel’ rond de zenuwbanen worden aangetast. Olivia wordt nu behandeld met vitamine B12 en heeft kans op herstel. Inmiddels heeft ze alweer wat stapjes gezet, maar volledig herstel zal - indien mogelijk - lange tijd vergen.

Lees meer gehele artikel; Bron https://www.telegraaf.nl/nieuws/2420406 ... gasgebruik

Ziekte van Lichtheim is het zusje van gecombineerde strengziekte. Gecombineerde strengziekte; lees meer Bron https://home.kpn.nl/hindrikdejong/strengziekte.htm

Informatie B12 institute Rotterdam; Bron https://b12-institute.nl/oorzaken-b12-deficientie/

Drugs / medicijnen
- Alcohol
- Lachgas
- Protonpompremmers (maagzuurremmers)
- H2 receptorantagonisten
- Metformine
- Colchicine
- Slow K (kaliumchloride) preparaten
- Cholestyramine
- anti-conceptiepil
- Levodopa

[Roxy]

GMED Groningen; Bron https://www.gmed.nl/about/
UMCG; Bron https://www.umcg.nl/NL/Zorg/paginas/Default.aspx

De kunst van een diagnose stellen - schildklier en B12

Eigenlijk hebben wij mensen maar een heel bijzonder lichaam. Het is, soms wat sneller, soms wat minder snel, aan allerlei processen van slijtage onderhevig. Ook de manier waarop in ons lichaam bepaalde processen van de stofwisseling worden gereguleerd, varieert nogal. Daar hebben we last van als we bij klachten een diagnose willen stellen, of een behandeling willen instellen.

Lees meer gehele artikel; Bron https://www.gmed.nl/de-kunst-van-een-di ... er-en-b12/

Hypofyse

De werking van de schildklier wordt geregeld door de hypofyse. Dit is een klein orgaan dat als een aanhangsel onder aan de hersenen zit. Deze hypofyse, die we dus ook wel hersenaanhangselklier noemen, produceert talrijke hormonen. Een van die hormonen, het zogenaamde thyreoïd-stimulerend hormoon (TSH) of thyreotropine, zet de schildklier aan tot de productie van het schildklierhormoon. Op zijn beurt staat de hypofyse overigens weer onder controle van de hypothalamus (een hoger hersencentrum), die het thyreotropin-releasing hormone (TRH) produceert.

De hypofyse bevat de hoogste concentratie B12 in het lichaam. De hypofyse regelt diverse hormonen, zoals geslachts- en schildklierhormonen. Die hoge concentratie zal een functie hebben, dus een tekort aan B12 zal waarschijnlijk invloed hebben op de functie van de hypofyse.

Lees meer; Bron https://home.kpn.nl/hindrikdejong/foliumenb12.htm

Het endocrien stelsel; lees meer Bron https://www.stamcel.org/html/endocrien.htm

[Roxy]

Vrouw
19 september 2018
Nicolette heeft B12-tekort: Afasie, vergeetachtigheid, dove vingers, brandende voeten...

Een boek lezen lukt Nicolette van Vliet (51) nog steeds niet; de dingen die ze leest blijven niet hangen. Het is een van de vele gevolgen van het lange tijd onbehandelde vitamine B12-tekort, dat vorig jaar bij de verpleegkundige werd geconstateerd. "Ik wilde dingen zeggen, maar kon niet meer op de woorden komen. Doodeng!"

"Achteraf gezien ging het al vanaf 2012 niet goed. Ik voelde me nooit helemaal lekker, had slaapproblemen, was enorm uitgeput, had concentratiestoornissen en was labiel. Mijn emoties gingen alle kanten op; van heel blij naar depressief.

Kinderen

Ik sta momenteel op een wachtlijst voor een onderzoek waaruit moet blijken in hoeverre de schade blijvend is. Inmiddels weet ik dat ook mijn twee kinderen een tekort hebben. Hen kan deze ellende daardoor misschien bespaard blijven.

Volgens mij is het bij klachten als depressiviteit en vergeetachtigheid altijd zinnig om eerst een B12-tekort uit te sluiten. Als verpleegkundige in hart en nieren plaats ik mijn vraagtekens bij onbegrepen gedrag als valincidenten en gedragsveranderingen bij sommigen van mijn clienten in de thuiszorg.

Lees meer gehele artikel; Bron https://vrouw.nl/artikel/verhalen-achte ... gheid-dove

[Roxy]

Vrouw
20 september 2018
Er gaan mensen dood aan een tekort aan vitamine B12

"Vitamine B12 speelt - samen met foliumzuur - een cruciale rol voor de energiehuishouding. Daarnaast zorgt B12 voor de aanmaak van DNA in alle cellen. Simpel gezegd; zonder B12 ga je dood.

Schade

Schade
Ze worden naar neurologen, reumatologen, psychiaters, psychologen en internisten gestuurd. Een langdurig tekort aan vitamine B12, heeft invaliderende gevolgen. Mensen krijgen fibromyalgie, kunnen niet meer lopen, niet meer zelfstandig eten... Eigenlijk bijna niets meer.

De patiënten die bij mij komen, hebben al zeven tot tien specialisten gezien en zijn er vaak slecht aan toe. Als we ze vervolgens gaan behandelen met B12-injecties, knapt 40% heel snel op, heeft 50% maanden nodig en herstelt 10% helemaal niet. In dat geval is B12 toch niet de oorzaak, óf heeft het langdurige tekort al teveel onherstelbare schade aangericht.

Lees meer gehele artikel; Bron https://vrouw.nl/artikel/hoe-zit-het-nu ... tamine-b12


Vitamine B12: wat is het en wat doet het?

Vitamine B12 is essentieel voor allerlei systemen in het lichaam, onder andere voor de gezondheid van het zenuwstelsel, het immuunsysteem, het hart-en vaatstelsel en het maag-darmstelsel. Is er niet voldoende vitamine B12 aanwezig in het lichaam, omdat het niet goed wordt opgenomen of omdat er te weinig binnenkomt, gaan deze systemen minder goed werken, met allerlei problemen en klachten tot gevolg.

Lees meer; Bron https://stichtingb12tekort.nl/vitamine- ... amine-b12/


Wat is vitamine B12 en bij welke processen hebben we het nodig?

Vitamine B12 (cobalamine) is een in water oplosbare vitamine die het lichaam niet zelf kan aanmaken. B12 is een essentiële co-factor bij methyleringsprocessen (omzettingsprocessen) in de cel waarbij onder andere folaat wordt omgezet. Dit is van groot belang bij o.a. de aanmaak van DNA, de aanmaak van rode bloedlichaampjes en een goede werking van het zenuwstelsel. Kortom, bij alles wat samenhangt met het hele cel-metabolisme.

Een tekort heeft daarom een groot effect op meerdere systemen, als gevolg waarvan de klinische consequenties ernstig kunnen zijn. Dit bepaalt ook de grote diversiteit van de symptomen.

Heel eenvoudig gezegd: er zijn verschillende stoffen nodig om een motor te laten draaien. Zodra er één stof minder beschikbaar is, hapert de hele motor.

Hoe werkt het?
De absorptie en het transport van vitamine B12 door het lichaam, verloopt ingewikkelder dan bij andere vitaminen. Dat wordt mede bepaald door de moleculaire structuur van B12.

Waar zit het in?
Omdat het lichaam vitamine B12 niet kan aanmaken, moeten we het innemen.

Vitamine B12 zit alleen in dierlijke producten zoals: vlees, vis, melk, boter, kaas en eieren. Daarom lopen mensen met een verminderde inname van vitamine B12 een groot risico, zoals vegetariërs (matig risico) en veganisten (ernstig risico). B12 preparaten nemen is dus voor hen van groot belang.

Lees meer; Bron https://b12-institute.nl/informatie-b12/

[Roxy]

B12 pillen zijn niet even effectief als de B12 injecties. Het bewijs dat orale suppletie net zo goed is als de injecties is laag tot zeer laag. B12 Instituut Rotterdam - B12 Research Group meldt al jaren te weinig personen in het onderzoek plus klinische uitkomst is niet getoetst geen onderzoek naar klinische uitkomst.
Lees meer publicatie 15 maart 2018 'Oral vitamin B12 compared with intramuscular vitamin B12 for vitamin B12 deficiency'; Bron https://www.cochrane.org/CD004655/ENDOC ... deficiency

[Roxy]

Stichting Onzichtbaar Ziek; Bron https://www.onzichtbaarziek.nl/
Wie, wat, hoe en waar over B12-tekort/B12-deficiëntie

Wie?
Het kan iedereen overkomen. Vitamine B12- tekort komt niet alleen onder volwassenen en ouderen voor, maar ook bij een (zeer jonge) kinderen. Het tekort bij baby’s is vaak ontstaan tijdens de zwangerschap als achteraf blijkt dat de moeder eigenlijk al een tekort had (en bijvoorbeeld met slikken van foliumzuur was gestart wat het B12-tekort verergert of maskeert). Een erfelijke oorzaak is ook mogelijk.

In Nederland treft het ongeveer 5% van de bevolking en daarvan is 90% vrouw. Elke arts komt in zijn of haar praktijk deze patiënten tegen dus ook een cardioloog, een longarts, de GGZ en ga zo maar door. Patiënten lopen ook in eigen omgeving tegen een muur van onbegrip omdat je maar gezond moet eten en het is een hype. Dat alles is niet zo want een hype bestaat niet al eeuwen lang. Patiënt is vaak jaren aan het tobben voor men aan B12 denkt.

Wil je meer informatie omdat je jezelf hierin herkent? Meld je dan aan voor de besloten Facebookgroep 'B12 tekort de vergeten Ziekte'. Lees vooraf wat de informatiepagina inhoudt en vul de 3 vragen in. Men helpt je daar heel graag. Bijna 14000 leden zijn je voor gegaan.

Lees meer informatie; Bron https://www.onzichtbaarziek.nl/Nieuws-I ... fici-ntie/

[Roxy]

Vrouw
11 oktober 2018
Dankzij B12-injecties loopt Maria's dochter weer

Een jaar geleden belandde de dochter van Maria* (58) in een rolstoel. Helemaal beter is Rosanna* (17) nog niet, maar sinds ze wekelijks B12-injecties krijgt, gaat haar gezondheid 'met sprongen' vooruit. Omdat Maria vindt dat haar dochter zich als een normale tiener moet kunnen ontwikkelen, doet ze haar verhaal anoniem.

Maria: "Achteraf gezien ging het al op jonge leeftijd niet goed met Rosanna. Ik denk dat ze een jaar of 10, 11 was toen ik opmerkte dat ze wel erg vaak moe was en dat ze eigenlijk altijd bleek zag. Ook had ze ineens ontzettende pijn aan haar heupen. Ik weet nog dat ze met Sint-Maarten een rondje had gelopen met haar lampionnetje en dat ze huilend van de pijn thuis kwam.

Opnameprobleem

De ommekeer kwam toen ik met Rosanna bij de wimpersalon zat en ik in gesprek raakte met een vrouw. Zij vroeg of Rosanna ooit was getest op vitamine B12. Dat was ze inderdaad; haar waarden vielen binnen de norm.

Toen stelde die vrouw voor om haar homocysteïne te laten testen. Daaraan kan je aflezen of iemand een opnameprobleem heeft. Met die info ben ik naar de huisarts gegaan en heb ik geëist dat Rosanna's homocysteïne werd getest. Wat bleek? Haar cellen namen helemaal geen B12 op!

Lees meer gehele artikel; Bron https://vrouw.nl/artikel/verhalen-achte ... chter-weer

Door de ingezette intensieve B12 injectie behandeling in Rotterdam sinds het voorjaar merk ik langzaam maar duidelijk een verdere verbetering bij het lopen en bij de neuropathie in de voetzolen en in de handen en een verbetering bij de (zenuw)pijn in de onderrug en in de schouder; Bron https://b12-institute.nl/informatie-b12/symptomen/

[Roxy]

Voor wie het heeft gemist. Prof B.W van het UMCG over vitamine B12, onderzoek, diagnose en behandeling. Alle aspecten komen aan de orde met goede informatie voor mensen-/patiënten en ook voor de huisarts! Uitzending bij OOG Radio; Bron https://www.oogtv.nl/ donderdag 11 oktober 2018; Bron https://www.mixcloud.com/receptmetmuziek/b12-interview/

GMED Groningen - Lezingen in NL; Bron https://www.gmed.nl/lezingen/

Met enige regelmaat geef ik een voordracht op bv. een medisch-wetenschappelijke bijeenkomst, of op informatie avonden voor patiënten en ander geïnteresseerden. Op deze pagina vindt U de dia’s van een aantal van deze voordrachten. Goede toegang (ik geloof sterk in ‘open access’) tot medische informatie is enorm belangrijk. U kunt deze dia’s, mits met bronvermelding, daarom vrij gebruiken. Om de bestanden zo compact mogelijk te maken (de powerpoint presentatie is soms 10 Mb), zijn ze in .pdf omgezet. Collega’s die een slide willen gebruiken kunnen hierover een e-mail sturen, of een berichtje achterlaten.

[Roxy]

Naast de ziekte van Lyme kan een andere ziekte als een vitamine B12 deficiëntie bestaan er is dan sprake van twee aparte ziekten naast elkaar. Een goede behandeling met B12 injecties is belangrijk, noodzakelijk en van levensbelang.

Bij informatie van de Stichting Tekenbeten wordt genoemd 'Verstoring in de Vitamine B12 balans'; Bron https://www.tekenbeetziekten.nl/symptom ... -van-lyme/ Of dat gegeven juist is en het een gevolg van de ziekte van Lyme kan zijn is niet duidelijk. Navraag bij de behandelende medisch specialisten internisten en hematologen heeft mij geleerd dat hierover geen medische-/en wetenschappelijke informatie bekend is.

Het is voor Lyme patiënten, bij de behandelingen met antibiotica (geldt voor alle soorten antibiotica), belangrijk om de vitamine B12 waarden 1-2 keer per jaar te laten testen; Bron https://stichtingb12tekort.nl/vitamine- ... -diagnose/
Antibiotica heeft effect op de vitamine B12 en er kan een vitamine B12 tekort ontstaan.
De vitamine B12 waarde kan gaan zakken en er kunnen klachten; Bron https://b12-institute.nl/informatie-b12/symptomen/ gaan ontstaan en een behandeling nodig zijn.


UMCG kennisinzicht
13 december 2018
Chronische Ziektes
Vitamine B12-tekort: “Niet alles wat afwijkt is te meten”; Bron https://kennisinzicht.umcg.nl/Paginas/V ... eten-.aspx

Een vitamine B12-tekort is al jaren onderwerp van verhitte discussie: rept de een van een hype, dan spreekt de ander van kortzichtigheid. Bruce Wolffenbuttel, hoogleraar Endocrinologie en Stofwisselingsziekten in het UMCG, schuwt de discussie niet, en zoekt ondertussen naar stoffen in het bloed die een B12-tekort beter kunnen aantonen. Want ook wanneer de uitslag van bloedonderzoek naar een mogelijk tekort aan vitamine B12 goed lijkt, kun je een tekort eraan niet uitsluiten, ontdekte hij. “We moeten het belang van de patiënt niet uit het oog verliezen.”

Een tekort aan vitamine B12 kan een grote impact hebben op de gezondheid, daarover is iedereen het eens. B12 heb je nodig voor het maken van rode bloedcellen, de opbouw en werking van de zenuwen en het maken van DNA. Het lichaam maakt de vitamine niet zelf aan, maar neemt het op uit dierlijke producten als vlees, eieren en zuivel. Wie geen dierlijke producten eet, heeft een groter risico om een tekort op te lopen en wordt daarom aangeraden B12-supplementen te slikken.

Wolffenbuttel.jpgMaar ook mensen die wel genoeg dierlijke producten eten, kunnen een tekort oplopen. Dat komt, legt Bruce Wolffenbuttel uit, door de manier waarop het lichaam de vitamine verwerkt. “B12 is in voeding gebonden aan een eiwit. In de maag wordt de vitamine losgekoppeld van het eiwit, en vervolgens aan een ander eiwit gekoppeld, intrinsieke factor genoemd. Intrinsieke factor wordt speciaal voor dat doel in de maagcellen gemaakt. Hierdoor kan het in het lichaam worden opgenomen.”

Al die verschillende stappen maken de opname van B12 kwetsbaar, zegt Wolffenbuttel. “Het hoeft maar op één plek niet goed te gaan, of de keten is doorbroken en de opname mislukt. Het kan bijvoorbeeld misgaan als de maag te weinig maagzuur aanmaakt, want voor opname in de dunne darm is maagzuur nodig. Iemand die maagzuurremmers slikt, loopt daardoor risico op een tekort aan B12.”

Allerhande klachten
Nu is een tijdelijk tekort niet meteen een probleem. De vitamine wordt opgeslagen in de lever, daar zit een voorraad voor 3 tot 4 jaar. Pas als die is uitgeput, kunnen mensen last krijgen van een tekort. Een chronische ontsteking in de maag, waardoor iemand continue te weinig maagzuur aanmaakt, kan tot zo’n tekort leiden. Ook darmziektes zoals de ziekte van Crohn geven een groter risico. En bij de ziekte van Addison-Biermer zorgt een tekort aan het eiwit intrinsieke factor ervoor dat de vitamine niet wordt opgenomen, wat eveneens leidt tot een chronisch tekort.

Een langdurig tekort aan vitamine B12 kan allerhande klachten geven: neurologische klachten zoals tintelingen, coördinatieproblemen en pijn, psychische klachten zoals neerslachtigheid, concentratieverlies en vergeetachtigheid, maar ook bloedarmoede en tandvleesproblemen. Een ernstig tekort kan tot permanente zenuwschade leiden. Door al die verschillende klachten en de onbekendheid met de gevolgen van een B12-tekort duurt het soms lang voor er een diagnose wordt gesteld.

Wolffenbuttel: “Vaak wordt alleen aan een B12-tekort gedacht bij veganisten, alcoholisten en ondervoede ouderen – met als oorzaak een gebrek aan bepaalde voeding. Een medische oorzaak wordt nogal eens over het hoofd gezien.”

Zoeken naar een goede marker
Bijkomende moeilijkheid is dat een B12-tekort zich niet altijd makkelijk laat opsporen met een bloedonderzoek. Wolffenbuttel: “Prikken geeft soms niet een duidelijk antwoord. De B12-waarde in het bloed kan nét goed zijn als iemand vitaminepillen heeft geslikt. Maar als dat niet voldoende in de lichaamscellen opgenomen wordt, kan die persoon nog steeds klachten krijgen. Daarom zijn chemici op zoek gegaan naar een goede marker – een stof die ondubbelzinnig aantoont dat er sprake is van een tekort aan B12.

Methylmalonzuur, kortweg MMA, is zo’n marker. “Dit is een zuur dat voor de omzetting in het lichaam vitamine B12 nodig heeft. Een hoge MMA-waarde kan betekenen dat er niet genoeg B12 is om MMA om te zetten in het lichaam.” Ook het aminozuur homocysteïne kan verhoogd zijn door een tekort aan B12. “Om een tekort aan vitamine B12 aan te tonen, is het goed om ook de waarden van MMA en homocysteïne te laten meten”, zegt Wolffenbuttel.

Maar ook deze markers zijn niet toereikend, zegt Wolffenbuttel. “We hebben ontdekt dat ook mensen met relatief normale waarden van B12, MMA en homocysteïne tóch een tekort kunnen hebben. En ook dat mensen met knallend lage B12 waarde toch een normale MMA waarde hadden. Dat betekent dat we, ook als het bloedonderzoek goed lijkt, een tekort niet mogen uitsluiten. We moeten goed blijven luisteren naar de klachten van patiënten en een B12-tekort overwegen als mogelijke diagnose.”

Tekort niet herkend
Te vaak gebeurt dat nu niet, vindt Wolffenbuttel. “In mijn spreekkamer zie ik patiënten bij wie een B12-tekort niet is herkend, omdat hun bloedwaardes niet afwijken van de norm. Dan blijkt de waarde 142, maar omdat waarden tussen 140 en 600 als ‘normaal’ worden beschouwd, worden deze mensen niet behandeld. ‘Als we het niet kunnen meten, bestaat het niet’, wordt ook wel gezegd. En daar lopen patiënten tegenaan, want ze hebben wél klachten.”

Zo moeilijk als die diagnose te stellen is, zo eenvoudig is de behandeling: injecties in de (bil)spier. Kunnen mensen bij wie een tekort niet goed kan worden vastgesteld, maar die wel klachten hebben, hiermee ook behandeld worden? “Het is geen ideale oplossing”, zegt Wolffenbuttel. “We stellen liever eerst de aandoening vast. Maar de injecties kunnen geen kwaad, ook niet bij mensen die geen tekort hebben. De vraag is alleen: helpen de injecties iemand echt, of treedt er een placebo-effect op?”

Kennis delen
Wolffenbuttel gaat geregeld de discussie hierover aan met vakgenoten en deelt zijn kennis graag tijdens informatieavonden en op Twitter. “Door de toegenomen aandacht wordt er vaker op een B12-tekort getest, en wordt de diagnose vaker gesteld.”

Het nadeel van de toegenomen aandacht is dat het soms wordt afgedaan als een hype. “Soms is iemand ervan overtuigd dat zijn klachten het gevolg zijn van een B12-tekort, ook al wijst alles erop dat dat niet zo is. Ik zie bij sommige mensen dat de injecties niet helpen, meestal omdat er gewoon geen sprake is geweest van B12-tekort.”

Wolffenbuttel laat zijn patiënten opschrijven welke klachten ze hebben, en hoeveel last ze ervan hebben op een schaal
van 1 tot 10. “Na 3 maanden behandelen gaan we dan samen kijken of de klachten er nog zijn, en hoeveel last ze er nog van hebben. En na 6 maanden, en na een jaar. Hoe groter de veranderingen, hoe mooier voor de patiënt, en, nuchter gesproken: hoe kleiner de kans dat er sprake is van een placebo-effect.”

Meer wetenschappelijk onderzoek is nodig, zegt hij, om betere markers te vinden die een B12-tekort duidelijk kan aantonen. En om uit te zoeken wat we nog niet weten. “Wat missen we? Wat gebeurt er verder in het lichaam? Welke rol speelt erfelijkheid? Er is nog veel te onderzoeken. Wat we in ieder geval wel weten: niet alles wat afwijkt is te meten.”

De 45-jarige Wenda Post-Gall uit Niekerk heeft B12-deficientie; haar lichaam heeft problemen met de opname van vitamine B12, met een tekort als gevolg. Het duurde jaren voor ze een diagnose kreeg en de juiste behandeling. “Ik was erg moe, kon me niet meer goed concentreren en had een wattig gevoel in mijn hoofd. ‘Het zal de overgang wel zijn’, werd er gezegd.”
Misschien, dacht ze, worden mijn klachten veroorzaakt door een B12-tekort. Uit een bloedonderzoek bleek in eerste instantie geen B12-tekort. Maar toen ze op internet een website met veel goede informatie vond en zich verdiepte in de achtergrond van B12-deficientie, leerde ze dat bloedonderzoek uitgebreider moet zijn dan alleen naar vitamine B12. Ze vroeg opnieuw een bloedonderzoek aan. Haar methylmalonzuur bleek verhoogd, en uiteindelijk kreeg ze een behandeling: elke 3 dagen B12-injecties. “Als ik niet zelf op zoek was gegaan, had ik het nu misschien nog niet geweten.”
De behandeling heeft haar, zo zegt ze, haar leven teruggegeven. “Het resultaat van de injecties is geweldig. Het verschil tussen leven en alleen aanwezig zijn.” Waardes zeggen niet alles, benadrukt ze. “Dat moeten alle artsen weten. Mis die diagnose niet.”